Ιησούς Χριστός Νυμφίος Χειροποίητη Εικόνα Σε Ξύλο 15x22cm

Παναγία η Καρδιώτισσα, ή Παναγία η Καραιότησα, ή Παναγία η Καραιώτισσα.

Πρόκειται για εικόνα της Βρεφοκρατούσας Παναγίας που βαστάζει το βρέφος του Ιησού στην αριστερή αγκαλιά της, επάνω στην καρδιά της. Χαρακτηριστικό του τύπου της Παναγίας της Καρδιώτισσας είναι η ιδιόμορφη στάση του παιδιού Ιησού που είναι γυρισμένο όλο προς την Παναγία με την πλάτη προς τον θεατή. Η παραλλαγή αυτή εφαρμόζεται σε σειρά κρητικών κυρίως εικόνων του 15ου αιώνα με σημαντικότερη την Καρδιώτισσα του Βυζαντινού Μουσείου, την οποία υπογράφει ο γνωστός Κρητικός ζωγράφος Άγγελος. Η στάση αυτή του παιδιού που εφαρμόζεται στην φυγή στην Αίγυπτο και τη Βρεφοκτονία ήταν γνωστή στη σημειολογία της μελλοντικής θυσίας του νηπίου Χριστού. Αποκαλυπτικό γι’ αυτή την εικονογραφική σχέση στοιχείο δίνεται στο απόκρυφο κείμενο του Μαρτυρίου του αγίου Ματθαίου, όπου ο Χριστός εμφανίζεται στον Απόστολο “εν σχήματι των ψαλλόντων εν τώ παραδείσω νηπίων”, εκεί γίνεται και η ταύτιση του παιδιού της Καρδιώτισσας με τα νήπια της βρεφοκτονίας του Ηρώδη.

Μία προσφιλής εικόνα της Παναγίας στους πιστούς είναι η «Γλυκοφιλούσα». Πηγή εμπνεύσεως είναι η γνωστή πρωτότυπη ιστορική εικόνα της Παναγίας της Γλυκοφιλούσης της Ιεράς Μονής Φιλοθέου Αγίου Όρους.

Η ιστορία της εικόνας αυτής έχει σχέση με την εικονομαχία. Επί αυτοκράτορος Θεοφίλου στις πρώτες δεκαετίες του 9 αιώνα η σύζυγος του Συμεών Πατρικίου Βικτωρία, ευσεβής και ενάρετη γυναίκα, είχε στο σπίτι της την εικόνα αυτή. Όμως επειδή οι πολέμιοι των Εικόνων έψαχναν και στα σπίτια για εικόνες και τις έκαιγαν, η γυναίκα αναγκάστηκε να την απομακρύνει. Παρέλαβε την εικόνα, την πήγε στην ακροθαλασσιά της Κωνσταντινουπόλεως, και δεήθηκε στην Παναγία να την διαφυλάξει. Η Εικόνα στάθηκε όρθια και άρχισε να πλέει.