Παναγία Γλυκοφιλούσα Χειροποίητη Εικόνα Σε Ξύλο

Παναγία η Καρδιώτισσα, ή Παναγία η Καραιότησα, ή Παναγία η Καραιώτισσα.

Πρόκειται για εικόνα της Βρεφοκρατούσας Παναγίας που βαστάζει το βρέφος του Ιησού στην αριστερή αγκαλιά της, επάνω στην καρδιά της. Χαρακτηριστικό του τύπου της Παναγίας της Καρδιώτισσας είναι η ιδιόμορφη στάση του παιδιού Ιησού που είναι γυρισμένο όλο προς την Παναγία με την πλάτη προς τον θεατή. Η παραλλαγή αυτή εφαρμόζεται σε σειρά κρητικών κυρίως εικόνων του 15ου αιώνα με σημαντικότερη την Καρδιώτισσα του Βυζαντινού Μουσείου, την οποία υπογράφει ο γνωστός Κρητικός ζωγράφος Άγγελος. Η στάση αυτή του παιδιού που εφαρμόζεται στην φυγή στην Αίγυπτο και τη Βρεφοκτονία ήταν γνωστή στη σημειολογία της μελλοντικής θυσίας του νηπίου Χριστού. Αποκαλυπτικό γι’ αυτή την εικονογραφική σχέση στοιχείο δίνεται στο απόκρυφο κείμενο του Μαρτυρίου του αγίου Ματθαίου, όπου ο Χριστός εμφανίζεται στον Απόστολο “εν σχήματι των ψαλλόντων εν τώ παραδείσω νηπίων”, εκεί γίνεται και η ταύτιση του παιδιού της Καρδιώτισσας με τα νήπια της βρεφοκτονίας του Ηρώδη.

Η θαυμαστή ιστορία της, συνδέεται με την τραγική περίοδο της εικονομαχίας: Στις αρχές του 9ου αιώνα, στην Κωνσταντινούπολη μια ευσεβής γυναίκα η Βικτωρία, είχε στο σπίτι της την εικόνα της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας. Φοβούμενη όμως το μένος των εικονομάχων προς τις εικόνες, αλλά και τις τιμωρίες που επέβαλλαν σε όσους χριστιανούς είχαν εικόνες ή τις έκρυβαν στις οικίες τους, αποφάσισε να την κρύψει για να την γλιτώσει από την καταστροφή.